ماشينهاي پوست كن
عموماً پوست شلتوك را از آن جدا نموده و خروجي آنها از يك سمت پوست و از سمت
ديگر برنج بدون پوست و تيره رنگي است كه اصطلاحاً «برنج قهوهاي» خوانده
ميشود. چهار روش اصلي براي پوست کندن شلتوک وجود دارد که بر مبناي آن
دستگاههاي پوستکن تقسيم بندي ميشوند. اما بطور مشخص پوست کن غلتک
لاستیکی از کارایی بهتر و بالاتری برخوردار بوده و امروزه بطور فراگیری در تمام
نقاط جهان مورد استفاده قرار می گیرد. در اين قسمت بطور خلاصه در مورد هر
يک از پوست کن ها توضيح داده شده و سپس نحوه عملکرد پوست کن غلتک
لاستيکي بيان مي شود.
الف- پوستکنهاي تيغهاي (انگلبرگ):
اين دستگاه ازنوع پوستکنهايي است که همراه با پوست، سبوس را نيز از دانه جدا
ميکند و خروجي دستگاه به جاي برنج قهوهاي برنج سفيد ميباشد
(سيستم تبديل تک ماشيني).
همانگونه که قبلا نیز اشاره شد سرعت دوراني توپي این ماشینها در ظرفیت کم بين
800 تا 900 و در ظرفیت بالا بین 600 تا 800 دور بر دقیقه و ظرفیت کاری آنها
بین 150 تا 550 کیلوگرم در ساعت می باشد. عامل اصلي پوستکني در اين ماشين
اصطکاک بين دانهها و صفحه استيل پوستکن است.
ب- پوستکنهاي صفحهاي جريان از زير(Under Runner Disk Huller):
اين ماشين شامل دو ديسک افقي هم محور ميباشد. ديسک بالايي با يک لايه سنگ سنباده پوشيده شده و اين صفحه به بدنه ماشين ثابت شده است، در حاليکه ديسک پاييني دوران ميکند. فاصله بين اين دو ديسک را مي توان توسط حرکت عمودي ديسک پاييني تغيير داد. شلتوکها از داخل دريچهاي که در روي ديسک ثابت نصب شده است وارد دستگاه ميشوند و در اثر نيروي گريز از مرکز ايجاد شده، شلتوکها از مرکز ديسک به سمت محيط آن حرکت کرده و تحت فشار قرار ميگيرند و در نتيجه تحت فشار و مالش، فرآيند پوستکني صورت ميگيرد.
ج- پوستکنهاي گريز از مرکز (Centrifugal Huller):
عمل پوستکني در پوستکنهاي گريز از مرکز، توسط نيروهاي فشاري و
اصطکاکي انجام ميشود. دانه شلتوک بوسيله يک شتاب دهنده
دوراني با سرعت دوراني بين2500 تا 3000دور بر دقيقه تحت نيروي گريز
از مرکزقرار ميگيرد و اين کار باعث ايجادنيروي ضربه روي پوست شلتوک
ميشود.
د- پوستکنهاي غلتک لاستيکي (Rubber Roll Husker):
پوست کنهاي غلتکي يا غلتک لاستيکي يکي ديگر از انواع پوست کنها ميباشند که داراي مزيتهاي بيشتري نسبت به ساير انواع هستند. در اين پوستکن، شلتوک از بين دو غلتک با روکش لاستيکي که در جهت مخالف يکديگر و با سرعتهاي مختلف ميچرخند عبور کرده و فشرده و پوست کنده خواهد شد. در اين روش پوستکني به علت خاصيت ارتجاعي روکش لاستيکي غلتکها، خطر شکستن دانه کمتر ميباشد. اما هزينه ساخت آن بيشتر و همچنين به علت تعويض روکشهاي لاستيکي به سبب سايش آنها هزينه نگهداري آنها نيز زیاد است
سايش لاستيکها باعث کاهش شعاع غلتکها ميشود که در نتيجه با توجه به رابطه
زير، سرعت محيطي غلتکها کاهش مييابد و در نتيجه ظرفيت پوستکني کاهش
مييابد. در پوستکنهاي غلتک لاستيکي، هنگامي که شلتوک بين دو غلتک
وارد ميشود، بر اثر اختلاف در سرعت خطي غلتکها، پوست از دانه جدا ميشود.
اساس کار پوست کنی توسط غلتکها نشان داده شده است عواملي مانند قطر
غلتکها، سرعت دوراني آنها و همچنين فاصله بين غلتکها ميتوانند بر کيفيت
پوستکني شلتوک موثر باشند.
گاريبالدي(1974) نيز بر اثر عوامل ذکر شده بر کيفيت پوستکني اشاره کرده و علاوه بر آنهاسختي غلتک پوستکن را نيز در پوستکني موثر دانسته است. او سختي روکش لاستيکي غلتک را بين 90 تا 95 شور براي الاستومرها و 85 شور براي ترکيبات لاستيکي فشرده مناسب ميداند. همچنين نسبت مناسب براي سرعت دوراني غلتک کند به غلتک تند را 75/0 تا 80/0و اختلاف سرعت خطي بين دو غلتک را 2 متر بر ثانيه ذکر مينمايد. اما آرالو و همکاران(Araullo etal,1976) اختلاف سرعت خطي جفت غلتکها را بين 2/3 تا 9/3 متر بر ثانيه مناسب دانستهاند. تحقيقات نشان داده که هرچقدر نسبت فاصله آزاد بين غلتکها کمتر باشد، راندمان پوستکني بيشتر ميشود.
سايش لاستيکها باعث کاهش شعاع غلتکها ميشود که در نتيجه با توجه به رابطه زير، سرعت محيطي غلتکها کاهش مييابد و در نتيجه ظرفيت پوستکني کاهش مييابد.
(1) V= rω
گرفته شده از دکتر پیمان گروه مکانیزاسیون دانشگاه گیلان
نظرات شما عزیزان: